Een staat van genade

Vertaalvondsten

Peter Verstegen

Toen Karel van het Reve nog leefde, kon je hem geen groter genoegen doen dan een vertaalprobleem aan hem voorleggen. Zo vroeg ik hem een keer: Hoe zou je vertalen: She was a Optician’s daughter: two glasses and she made a spectacle of herself. Hij antwoordde prompt, schijnbaar zonder een seconde na te denken: ‘Ze is de dochter van een opticiën: twee glazen en ze ziet dubbel.’ Ik vond dit een niet te overtreffen vondst, maar toen ik dezelfde vraag naderhand stelde aan René Kurpershoek, zei hij even spontaan: ‘twee glazen en ze was lens.’ Dat komt toch ook een heel eind. Het mag zo zijn dat Van Dale het woord ‘lens’ in de betekenis ‘straalbezopen’ niet geeft, maar dat is een leemte in Van Dale.

Het gaat hierbij om vertaalvondsten, al hebben ze met poëzie niets te maken en behoren ze exclusief tot het domein van de woordspeling. Dat gold in mindere mate toen Theo Sontrop mij ooit vroeg hoe ik de titel van Orwells Down and Out in Paris and London zou vertalen, een boek dat hij net had aangekocht. Ik opperde: ‘Aan de grond in Parijs en Londen.’ ‘Hé,’ zei hij, ‘dat had ik zelf ook bedacht.’ Misschien is dat waar, en misschien is ook Else Hoog, die het boek ging vertalen, zelf op die titel gekomen. Misschien lag de oplossing voor de hand of was dit de enige goede oplossing, in welk geval misschien niet eens van een vondst kan worden gesproken.

 1  2  3  4  5  6 All 6 Pages