Erasmus en Enquist bij de kassa in Chinese boekhandels
Sinds vijf jaar bezoekt het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds de Beijing Bookfair, een van de toonaangevende boekenbeurzen ter wereld. Zoals alles in China is de boekenmarkt ongekend groot. Jaarlijks verschijnen er 250.000 boeken, hoe op die immense markt een plek te vinden voor de Nederlandse literatuur? Dat begint als altijd en overal met goede en heldere informatie en kennis van het uitgeefbeleid van uitgeverijen, van de literaire geschiedenis en - smaak en van literaire ontwikkelingen, daarnaast ook kennis van de demografie. Waar hebben Chinese lezers behoefte aan? Wie zijn de lezers eigenlijk? Wat zijn de genre’s die ze koesteren en waar zijn ze nieuwsgierig naar?
Het is dan een zegen op onze reizen telkens te worden vergezeld door de vertaler Chinees-Nederlands Mark Leenhouts die ons door de jaren heen heeft kunnen inwijden in veel geheimen van het Chinese boekenbedrijf. Bij tal van diners vertaalde hij over en weer anekdotes, grappen en (zelf)spot, en zo smeedde hij met ons een geweldige band met een reeks van uitgevers. Het persoonlijke en het professionele lopen daarbij subtiel dooreen.
Om een beeld te krijgen van de werking van het boek in China is een bezoek aan boekhandels uiterst informatief, niet alleen tref je daar honderden lezers aan, zittend op trappen en tussen schappen, je krijgt ook een indruk van de veelzijdigheid van het aanbod en de bijna even enorme vraag. Er is in China simpelweg behoefte aan lezen - of het nu gaat om kennis op te doen, weg te dromen, zich te verdiepen in de raadselen van het leven of de taal, naar alle soorten literatuur, non fictie en poëzie is er vraag.
Evenzeer van belang bij het bepalen van de boeken die wij aanbieden is het doorgronden van de uitgeefgeschiedenis van de belangrijkste uitgeverijen. Geen sinecure overigens want er zijn honderden grote uitgeverijen die jaarlijks honderden tot duizenden boeken maken. Kleine steekproeven in grote boekhandels in Beijing en Shanghai leerden ons dat de tientallen boeken die de afgelopen jaren met onze steun verschenen niet alleen ruim te verkrijgen zijn, maar vaak ook op prominente plekken in de boekhandel liggen.
Ja, Huizinga’s Erasmusbiografie en Anna Enquist lagen broederlijk naast elkaar bij de kassa. Van Fik Meijer en Ton Lemaire liggen grote stapels plat. Van Couperus’ Langs lijnen van geleidelijkheid werden in Shanghai in een maand tijd 4000 exemplaren verkocht - Zouden er in Nederland 4000 mensen zijn die het boek hebben gelezen?
Elk jaar presenteren wij fraaie en zeer informatieve brochures in het Chinees en het Engels die door uitgevers en bezoekers van de beurs zeer worden gewaardeerd, gefotografeerd en ook gekopieerd. Samen vormen ze een prachtig overzicht van de Nederlandse 20e-eeuwse literatuur, met klassiekers, contemporaine literatuur, non fictie, kinder- en jeugdliteratuur en poëzie.
Onze stand werd jaarlijks groter, zoals ook de aanloop van Chinese uitgevers die hoorden van successen met auteurs als Couperus, Annie M.G. Schmidt, Tijs Goldschmidt, wiens Darwins Hofvijver in China inmiddels vier literaire prijzen won voor het inhoud en belang van het boek. Het NLPVF werkt nu samen met zo’n 20 verschillende uitgevers in China. Enkele daarvan brengen series uit van Nederlandse literatuur, zoals de Flower City Press (voornamelijk non fictie), de Shanghai Literature and Arts Publishing House (voornamelijk fictie). Meer belangrijke uitgeverijen zullen vanaf nu volgen en reeksen Nederlandse literatuur uitbrengen, zoals de Yilin Press, de belangrijkste uitgeverij van vertalingen in China, die verleden jaar al twee romans van Nooteboom publiceerde naast werk van Erasmus. De meest succesvolle uitgeverij van kinderboeken de Zheijang Juvenile and Children’s Publishing House zoekt samenwerking met de Nederlandse uitgevers voor een reeks prentenboeken en romans.
Het NLPVF bereidt zich intussen voor op de Wereldtentoonstelling in Shanghai (maart-september 2010) waar het met steun van de Chinese uitgevers een flink aantal Nederlandse auteurs wil presenteren, dit als opmaat voor het gastlandschap op de Beijing Boekenbeurs dat Nederland - wel nog officieus - voor 2012 is toebedeeld. Het bidbook dat het NLPVF eerder dit jaar aanbood aan de Chinese autoriteiten werd gunstig ontvangen, en te verwachten is dat we binnen enkele maanden definitief uitsluitsel krijgen. Dit gastlandschap in 2012 zou voor het NLPVF een belangrijke stap zijn in de campagne die vijf jaar geleden werd ingezet. Tegen die tijd zal er een heuse bibliotheek van Nederlandse literatuur en literaire non-fictie bestaan in het Chinees. In een land met miljoenen lezers.
Recent gepubliceerd werd onder meer werk van Couperus, Van Schendel, Enquist, Dermoût, Van Gulik, Draaisma, Jelle Reumer, Ton Lemaire, Fik Meijer (twee titels). Verkocht werd onder meer werk van De Moor, Mak en Wesseling. Grote belangstelling bestaat er onder meer voor Hermans, Mulisch, Van Eeden, Palmen, Wieringa, Krabbé, Matsier, Möring, Van den Brink, Matsier, ‘t Hart (allemaal fictie), Nooteboom, Kroonenberg, Van Boxsel, Mandeville, Schilling, Van Deursen, Krabbé, Hillesum, Westerman, Ger Groot, Edith Velmans, Sjeng Scheijen (allemaal non-fictie), en Tellegen, Dragt, Dekkers, Wouter van Reek, Kuijper, Van Haeringen, Van Gestel, Van Loon, Kuijer, Kromhout, Schmidt, Velthuijs (allemaal kinder- en jeugdliteratuur)
Henk Pröpper & Maarten Valken
Downloads
